Enflasyon, insanların harcama, tasarruf ve düşünme biçimlerini değiştirir. 

Geçen yıl enflasyonun yüzde 50'yi aştığı Arjantin’de 2022'de de benzer şekilde enflasyonun yüksek olması bekleniyor. 

Arjantin’de fiyatların uzun zamandır yükselişi, tüketicilerin hasarı sınırlamak için bir dizi strateji üretmesine ilham verdi.

Tüm yıl için yeterli diş macunu satın almak, dolabın izin verdiği kadar kutulanmış ürün almak, dondurucuyu etle doldurmak para biriktirmekten daha iyidir, çünkü paranın durduğu yerde değeri düşmektedir.

Arjantinli Agustina Caparulo, benzin deposunu doldurmanın kendisine "neredeyse yatırım yapmak gibi geldiğini" çünkü benzin istasyonunu bir sonraki ziyaretinde fiyatın kesinlikle daha yüksek olacağını söylüyor.

Son kullanma tarihi olmayan indirimdeki ürünleri çokça alıp istifliyorlar

Taktik stok yapan 63 yaşındaki emekli Ana Vienny, "Mümkün olduğunca çok ürün saklamaya çalışıyorum" diyor. Bir noktada, 48 kutu ton balığına ve aylarca yemeklerde kullanmaya yetecek kadar sirke satın aldığını söylüyor ve ekliyor: "Sonunda, daha fazla yer olmadığı için satın almayı bırakmak zorunda kaldım."

Enflasyondan görece korunmak için bozulmayan ürünler popüler bir hedeftir. 32 yaşındaki bir şirket yöneticisi Nicolás Mónaco, "Ne zaman bir indirim görsem satın alırım. Şu anda sekiz diş macunum olabilir ve bir buçuk yıl yetecek kadar şampuanım da var. Son kullanma tarihi olmayan ürünleri alıp yığıyorum” diyor.

Faiz oranı beklenen enflasyondan düşükse kredi alıyorlar

Faiz oranının beklenen enflasyondan daha düşük olması koşuluyla, kredi almak da yardımcı olabilir.

Taksitli ödeme de işe yarıyor: Arjantin'de taksit hemen hemen her şeye uygulanır. Mali analist Sergio González geçen ay tek bir kavanoz fıstık ezmesini 300 pesoya - 3 dolardan az - satın aldı. Önümüzdeki 12 ay boyunca 300 pesoluk fıstık ezmesini faizsiz taksitler halinde, ayda 25 peso ödeyecek şekilde aldı.

Arjantin’de haftada yüzde 1 enflasyonla bankada duran para gün geçtikçe değer kaybediyor. Danışmanlık şirketi yöneticisi Guillermo Oliveto enflasyon için "tüketim kültürünü teşvik ediyor çünkü bugünün pesosunun yarın daha az değerli olacağı hissiyatı var" diyor.

Ülkede maaş çekleri genellikle hızlı bir şekilde harcanır veya pesolar riskten korunmak için mümkün olduğunca çabuk yabancı para birimine, ABD Doları’na dönüştürülür. 

Ancak yüksek enflasyonlu bir ekonomide, en büyük zorluk, gelirinizi yükselen fiyatlar ile denkleştirmektir. Arjantin’de bazı çalışanlar maaşlarını üç ayda bir yeniden müzakere ediyor. Enflasyon oranının altındaki herhangi bir artış, fiilen bir maaş kesintisi anlamına geliyor.

Davranış bilimi üzerine çalışan psikiyatrist Enrique de Rosa Alabaster, “Enflasyonun zihinde yarattığı şeyin özünde bir kaos ve öngörülemezlik duygusu var. Ekonominin çok ötesine geçen bir fenomen… Ve kaçınılmaz olarak duygusal bir şeye dönüşüyor” diyor.

Kronik yüksek enflasyonun en uzun süreli etkilerinden biri değer duygusunun kaybıdır.

Mağazalar fiyatlarını düzenli olarak artırıyor sonra da indirime gidiyor

Müşteriler, ucuz olarak algıladıkları bir fiyata bir ürün bulduğunda ürünü istiflerken işletmeler de hayatta kalmak için duruma uyum sağlıyor. Fiyat düzensizliği, kârlı ticari taktiklere yol açabiliyor: Mağazalar fiyatlarını düzenli olarak artırıyor sonra da indirime gidiyor.

İndirim ve fırsatları takip ediyorlar

Bir süpermarket, hafta sonları örneğin şarapta yüzde 40 indirim sunabilir; bir kredi kartı çarşamba günleri giyimde yüzde 20 indirim sağlayabilir. Bu nedenle Arjantinliler takvimlerinde bu günleri ve mevcut olacak indirimleri işaretliyor.

Danışmanlık şirketi yöneticisi Oliveto, "Herkes fiyatları biraz artırıyor çünkü daha sonra indirim yapabileceklerini biliyorlar. Arjantin'de malların bugünkü gerçek fiyatı nedir? Kimsenin kesin olarak bilmediğini iddia edebiliriz” diyor.

Jorge Centeno, neredeyse kırk yıldır Arjantin'de yaşayan bir ABD vatandaşı ve tüm bu taktikleri öğrenmiş. Ne kadar para biriktirirse dolara çeviriyor. Dondurucunun izin verdiği kadar yiyecek stokluyor. Enerjisini en düşük fiyatları aramak için harcıyor.

Centeno, “Kelimenin tam manasıyla fırsatları ve indirimleri aramak için yaşıyorum” diyor.
Kaynak: The Washington Post