Kıbrıs

Rum mülklerini satan 2 Macar kadına hapis cezası: ‘Gerçek dışı haber yayımlamak’tan bile ceza verildi

Güney Kıbrıs’ta kuzeydeki Kıbrıs Rum mülklerinin satışı ile karara bağlanan ilk davada, Kıbrıs Cumhuriyeti Fasıl 154 Ceza Yasası’nın hangi maddelerinin ihlal edildiği açıklandı.

Kuzey Kıbrıs’ta Kıbrıslı Rumlara ait malları pazarlayarak satan ve 2.5 yıl ve 15 ay hapis cezası alan iki Macar kadın hakkında alınan hükümlerin, ‘Başkalarına Ait Taşınmazlarla İlgili Hileli İşlemler’ suçlamasından ötürü verilen ilk hapis cezaları olduğu bildirildi.

(Güney) Lefkoşa Ağır Ceza Mahkemesi, 61 yaşındaki estetisyen olan birinci sanığı 2,5 yıl hapis cezasına, 54 yaşındaki kuaför olan ikinci sanığı ise 15 ay hapis cezasına çarptırmıştı.

Alınan Mahkeme kararları ile ilgili Kıbrıs Rum Başsavcılığı bir açıklama yaptı. 

Açıklamada, bu davanın, Kıbrıs Cumhuriyeti’nin kontrolü dışında kalan bölgelerdeki Kıbrıslı Rum mülkleriyle ilgili olarak, Fasıl 154 Ceza Yasası’nın 303A Maddesi temelinde Mahkeme tarafından karara bağlanan ilk dava olduğu vurgulandı.

Açıklamada, “Suçlamalar, başkalarına ait taşınmaz mallarla ilgili hileli işlem suçuyla ilgilidir ve Fasıl 154 Ceza Yasası’nın 303A(2)(b)(3), 50 ve 5(1)(e)(vi) maddelerini ihlal etmektedir.

Suçlamaların ayrıntılarına göre, sanıklar, Savcılık makamı için bilinmeyen bir tarihten 26 Eylül 2024’e kadar Kıbrıs Cumhuriyeti topraklarında, hile amacıyla, üzerinde konut siteleri inşa edilmiş veya inşa edilmekte olan çeşitli arsa parçalarını reklam etmiş ve pazarlamışlardır.

Bunu yaparken, ya arsa sahiplerinin rızasına sahip olmadıklarını biliyorlardı, ya da mevcut koşullar altında bunu makul olarak bilmeleri gerekiyordu. Suçlamalara konu olan arsalar, Kıbrıs Cumhuriyeti’nin kontrolü dışında kalan bölgelerde, özellikle de Mağusa ve Girne köylerinde yer almaktadır.” denildi.

Mahkeme kararında ise şu noktalara dikkat çekti:

“Ne yazık ki, önümüzdeki bu davada ortaya konan olaylardan görüldüğü üzere, Kıbrıs Cumhuriyeti’nin 'işgal altındaki bölgeler'de etkili kontrol uygulayamaması belli ki diğer kişilere - gerçek ya da tüzel - 'işgal gücü'nün ‘himayesi’ altında, Kıbrıslı yerinden edilmiş kişilere ait mülkleri onların rızası olmaksızın gasbetme fırsatı vermektedir.”

“Açıktır ki, gasbedenlerin başlıca amaçlarından biri, de facto (fiili) ama de jure (hukuki) olmayan bir durumdan faydalanarak ekonomik kazanç elde etmektir.
Kıbrıslı yerinden edilmiş kişilere ait mülklerin, kişisel çıkar sağlamak amacıyla kâr amacıyla istismar edilmesi her bakımdan kabul edilemez ve kınanması gereken bir durumdur.”

“Ancak konunun ekonomik boyutunun ötesinde, bu tür suçları daha da ciddi kılan başka bir boyut daha bulunmaktadır. Bu da, Kıbrıs Cumhuriyeti topraklarında, yerinden edilmiş kişilerin mülkiyet haklarıyla ilgili daha fazla yasa dışı fiili durumların oluşması riskidir.”

“Bu nitelikteki, Kıbrıslı yerinden edilmiş kişilere ait mülklere karşı işlenen suçlar ne yazık ki son yıllarda endişe verici boyutlara ulaşmıştır. Bu durum, önümüzde görülen davaların sayısından mahkeme olarak edindiğimiz bilgiyle de doğrulanmaktadır.

Bu nedenle, hukukun koruyucusu olan mahkemeler, fail şahısları sert ve caydırıcı cezalarla cezalandırmakla yükümlüdür. Mahkemeler, verdikleri cezalarla, Devletin vatandaşlarının mülkiyet haklarını koruma amacıyla bu tür eylemleri durdurma çabasına destek olmalıdır.” 

Davayı Simon Aykut davasında olduğu gibi Kıbrıs Cumhuriyeti Başsavcısı adına avukat Vasilis Bissas yürüttü.

Kaynak: Kathimerini

Şu anda güneyde mahkemelerde, benzer suçlamalarla yabancı satıcılara yönelik dört ayrı dava daha devam ediyor. Bu davalarda iki İsrailli, bir Alman ve bir Ukraynalı sanık yargılanıyor. Kıbrıslı Türk veya Türkiyeli kaç yatırımcı, eşdeğer mal sahibi, satıcı veye alıcı için gözaltı emri çıkartıldığına dair toplam sayı ise bilinmiyor.

Aşağıda ilgili maddelere tıklayarak Kıbrıs Cumhuriyeti Fasıl 154 Ceza Yasası'nın hangi maddelerinin ihlal edilerek ceza verildiğine ilişkin detayları okuyabilirsiniz:

Kıbrıs Cumhuriyeti’nin değişikliğe uğramış Fasıl 154 Ceza Yasası’nın “Başkalarına Ait Taşınmazlarla İlgili Hileli İşlemler” suçunu düzenleyen 303A Maddesi altında 303A(2)(b)(3)

303A.-(1)
Başkalarına ait taşınmaz mallar üzerinde hile amacıyla işlem yapan kişi, ağır suç işlemiş olur ve yedi yıla kadar hapis cezasına çarptırılır.
(2)
Bu madde kapsamında, bir kişi aşağıdaki durumlarda taşınmaz üzerinde işlem yapmış sayılır:

a)
Bir başkasına satış yaparsa, kiraya verirse, ipotek ederse, herhangi bir şekilde yükümlülük altına sokarsa veya bir başkasının kullanımına sunarsa, veya
(b)
Bir başkasına satışını, kiralanmasını, ipotek edilmesini, yükümlülük altına sokulmasını veya başkası tarafından kullanılmasını ilan eder veya başka yollarla teşvik ederse, veya

(c)
Bir başkasıyla, taşınmazın satışı, kiralanması, ipotek edilmesi, yükümlülük altına sokulması veya başkası tarafından kullanılması için sözleşme yaparsa, veya
(d)
Bu fıkra uyarınca tanımlanan bir işlemin konusu olan taşınmazı kabul ederse.

(3)
Bu madde kapsamında, bir kişi (2) numaralı fıkrada belirtilen eylemlerden herhangi birini, taşınmazın kayıtlı sahibi veya böyle bir onay verme yetkisine sahip başka bir kişinin rızası olmadığını bildiği ya da makul koşullarda bilmesi gerektiği halde gerçekleştiriyorsa, hile amacıyla hareket etmiş sayılır.

(4)
Bu maddenin (1) numaralı fıkrasında tanımlanan suçun işlenmesine teşebbüs eden kişi, ağır suç işlemiş olur ve beş yıla kadar hapis cezasına çarptırılır.

(5)
Bu madde, taşınmazın hissedarı veya başka bir yasal menfaate sahip kişinin, yasanın izin verdiği şekilde kendi payı üzerinde işlem yapma hakkını hiçbir şekilde etkilemez.

(6)
8. madde hükümleri, bu madde kapsamında açılan herhangi bir cezai kovuşturma için uygulanmaz. [Ceza Yasası’nın 8’inci Maddesi “İyi Niyetle Hak İddiası” başlığı altında “Bir kişiye, malvarlığına yönelik, eğer eylem, dürüst ve iyi niyetli bir hak iddiası doğrultusunda ve hileli bir amaç olmaksızın gerçekleştirilmişse bir suç isnat edilemez” diyor.]
 

‘Kamu Düzenine Karşı Suçlar’ı düzenleyen II. Bölüm altındaki ‘Gerçek dışı haber yayınlamak vb.’ suçunu düzenleyen 50’inci Maddesi
 

50.-(1)

Her kim, herhangi bir şekilde ve herhangi bir biçimde, kamusal düzeni sarsabilecek, halkın devlete veya devletin organlarına olan güvenini zedeleyebilecek, halkta korku veya endişe yaratabilecek veya herhangi bir şekilde kamu huzurunu ve düzenini bozabilecek
yanlış haber veya bilgi yayımlarsa kabahat işlemiş olur ve iki yıla kadar hapis cezası veya bin beş yüz Kıbrıs Lirası'na kadar para cezası veya her iki ceza ile cezalandırılır.

Şu da kabul edilmektedir ki, sanık, Mahkemeyi tatmin edecek şekilde, yayının iyi niyetle yapıldığını ve böyle bir yayını haklı gösterecek olgulara dayandığını ispat ederse, bu durum sanık için bir savunma teşkil eder.

(2)
Bu maddeye dayalı herhangi bir kovuşturma,Kıbrıs Cumhuriyeti Başsavcısının yazılı onayı olmaksızın ilerletilemez.
 

Ceza Yasası’nın I. Bölümü’nde, “Bölgesel Egemenlik İçinde ve Dışında Ceza Kanununun Uygulanması vb.” başlığı altındaki 5 (1) Maddesi'nin (e) fıkrası (vi) alt bendi
 

5.-(1) Ceza Yasası ve herhangi bir başka yasa kapsamında suç oluşturan fiiller, aşağıdaki tüm suçlara uygulanır:

(e) Herhangi bir yabancı ülkede herhangi bir kişi tarafından işlenen ve:

•    (vi) Unsurlarından biri, Cumhuriyet topraklarında bulunan taşınmaz mallarla ilgili olan bir fiil veya ihmal olması, buna bu tür bir suçun işlenmesi için başkalarını komplo kurmaya, teşebbüs etmeye, kışkırtmaya veya teşvik etmeye yönelik fiil veya ihmallerin de dahil olması.

Kaynak: Kıbrıs Cumhruiyeti Fasıl 154 Ceza Yasası 

: