İsrail, 30 Nisan Çarşamba günü Şam yakınlarındaki Sahnaya'da en az 18 kişinin ölümüyle sonuçlanan mezhep çatışmalarına müdahil oldu. İsrail'in müdahalesi ülkede Beşar Esad'ın devrilmesinden bu yana İsrail'in Suriyeli Dürzileri desteklemek amacıyla gerçekleştirdiği ilk askerî müdahale oldu. Çatışmalar, komşu Dürzi çoğunluklu bir kasabada 17 kişinin öldüğü şiddet olaylarının ardından bir gün sonra patlak verdi.

Times of Israel gazetesi, İsrailli askeri kaynakların, saldırının İsrail Hava Kuvvetleri'nin gözetleme ve silahlı insansız hava aracı olarak kullandığı Hermes 450 tipi bir İHA ile gerçekleştirildiğini ve silahlı kişilerin tespit edildiği binaya füze fırlatıldığını bildirdi.

Çarşamba günü yapılan değerlendirmenin ardından, İsrail Silahlı Kuvvetleri (IDF) Genelkurmay Başkanı Korgeneral Eyal Zamir, orduya "Dürzilere yönelik şiddet durmazsa" Suriye hükümet tesislerini hedef almaları talimatını verdi.

IDF, "IDF Suriye'deki gelişmeleri izliyor. Kuvvetler savunma ve çeşitli senaryolara hazır bir şekilde konuşlandırıldı" diye ekledi.

Suriye İçişleri Bakanlığı'ndan yapılan açıklamaya göre, "haydut gruplar" çarşamba sabahı Sahnaya eteklerindeki güvenlik güçlerine ait mevzi ve kontrol noktalarına saldırarak 11 kişiyi öldürdü. Bakanlık açıklamasında, ayrı bir saldırıda beş kişinin daha öldürüldüğü ve güvenlik güçlerindeki ölü sayısının 16'ya çıktığı belirtildi.
Suriye İnsan Hakları Gözlemevi'ne (SOHR) göre, Sahnaya'da iki Dürzi savaşçı da öldürüldü. Başkentin 15 kilometre güneybatısında yer alan kasabada, yetkililere bağlı güçler ile yerel Dürzi savaşçılar karşı karşıya geliyor.

İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu ve Savunma Bakanı İsrael Katz, çarşamba günü yaptığı açıklamada, "İsrail ordusunun bir uyarı eylemi gerçekleştirdiğini ve Sahnaya kasabasındaki Dürzi nüfusuna saldırmaya hazırlanan aşırılıkçı bir grubun örgütünü vurduğunu" söyledi. Netanyahu ve  Katz'ın ortak açıklamasında, "Aynı zamanda Suriye rejimine kesin bir mesaj gönderildi: İsrail, rejimin Dürzi toplumunu korumak için harekete geçmesini bekliyor." ifadeleri yer aldı.

"İsrail müdahalesini reddetme" çağrısı

Suriye'nin resmi haber ajansı SANA da çarşamba günü İsrail'in "Sahnaya bölgesi çevresine " yönelik saldırılar düzenlediğini bildirdi. 

Lübnanlı Dürzi lider Velid Canbolat, Suriye'deki dindaşlarına, kendilerini merkezi hükümete karşı korumak istediğini iddia eden İsrail'in "müdahalesini reddetmeleri " çağrısında bulundu. Suriye'deki durumu görüşmek üzere Beyrut'ta toplanan Dürzi ileri gelenlerinin toplantısında, İsraillileri "Dürzileri Müslümanlara karşı bitmek bilmeyen bir savaşa sürükleme" istemekle suçladı.

Birleşmiş Milletler Suriye Özel Temsilcisi Geir Otto Pedersen, Suriye'de yaşanan "kabul edilemez"  şiddetten "derinden endişe duyduğunu" söyledi. Şam ve Humus çevresinde yaşanan şiddet olaylarının ardından "son derece kırılgan bir durumun daha da tırmanma potansiyeli" nedeniyle  "endişe duyduğunu" belirten Pedersen, İsrail saldırılarının durdurulmasını talep etti.

Çatışmaların sona erdirilmesi için anlaşmaya varıldı

SOHR'un yeni raporuna göre, pazartesi günü Şam yakınlarındaki Dürzi çoğunluklu Ceramana kasabasında çıkan ölümcül çatışmalarda 17 kişi öldü.
Akşam saatlerinde Suriye hükümet yetkilileri ile Ceramana'daki Dürzi liderler arasında çatışmaların sona erdirilmesi konusunda anlaşmaya varıldı.

Suriye Müftüsü Usame El-Rıfai, çarşamba günü yaptığı açıklamada, bu çatışmaların ardından dini "ayrılık" riskine karşı uyarıda bulundu. "Suriyeli kardeşlerim, fitneye dikkat edin. Çünkü onun başlangıcını biliyoruz ama nasıl biteceğini kimse bilmiyor." ifadelerini kullandı. "Ülkemizde fitne yayılırsa (...) hepimiz kaybederiz " diye ekledi.

Caramana'ya yönelik saldırı, Dürzi bir adama ait olduğu iddia edilen bir ses mesajının sosyal medyada yayılması ve Hz. Muhammed'e küfür içerdiğinin anlaşılması üzerine hükümet yanlısı gruplar tarafından gerçekleştirildi. Mesajın gerçekliği doğrulanamazken Dürzi azınlığın ruhani liderleri Hz. Muhammed'e yönelik herhangi bir sözel saldırıyı kınadı.

Kaynaklar: Le Monde – Times of Israel