Japon/İngiliz film yönetmeni Ema Ryan Yamazaki'nin kısa belgeseli, 2025'de 97'incisi düzenlenecek Akademi Ödülleri/Oscar adaylığına seçilen ‘Instruments of a Beating Heart’, ‘Atan bir Kalbin Enstrümanları', Japon ilköğretim eğitiminin inceliklerini gösteriyor ve Japon toplumunu şekillendirmede ekip çalışması, disiplin ve kişisel gelişimin etkileşimini vurguluyor.
Yamazaki, Japonya'daki çocuklara öğretilen temel ilkelerin yaşam boyu değerlerini ve davranışlarını nasıl etkilediğini araştıran bir yönetmen.
Yamazaki New York Times’da geçen hafta yayımlanan makalesinde, “Japonları belirgin biçimde Japon yapan şey nedir? Bana göre işin anahtarı ilkokul yıllarımızda bize öğretilenlerde yatıyor. 6 yaşındaki çocuklara kendi sınıflarını temizleme ve birbirlerine öğle yemeği servisi yapma sorumluluğu veriliyor. Okullar, herkesin bir rolü olduğu ve topluma katkıda bulunmasının beklendiği mini topluluklar gibi yapılanmıştır. Ekip çalışmasını, iş ahlakını ve başarı duygusunu öğretmeyi amaçlayan akademik olmayan eğitime güçlü bir odaklanma var.” diyor.
'Biz bu şekilde doğmadık. Bence bize gerçekten belirli bir şekilde böyle olmamız öğretiliyor'
Bir başka röportajında, "Japonya'nın neden böyle olduğunu, trenlerimizin neden zamanında çalıştığını, sokaklarda neden çöp olmadığını merak ediyorsanız, biz bu şekilde doğmadık. Bence bize gerçekten belirli bir şekilde böyle olmamız öğretiliyor. Ve geriye dönüp o altı yılı [ilkokulu] düşündüğümde, nasıl Japon olunacağını öğrendim." ifadelerini kullanıyor.
Yönetmen ekliyor: "Çocuklara özellikle küçük yaşta ne öğretildiği, nasıl öğretildiği, belki de o toplumun nereye gittiğine dair bir gösterge olabilir."
Bu biçimlendirici yıllarda öğrencilere aşılanan değerler, daha geniş Japon toplumsal normlarına yansıyor. Yamazaki, örnek olarak verdiği Japonya'da trenlerinin zamanında hareket etmesinde açıkça görülen dakiklik ve sosyal uyum gibi özelliklerin, okullarda geliştirilen kolektif zihniyetten kaynaklandığını belirtiyor. Ancak, grup uyumuna yapılan bu vurgu, uyum sağlama ve topluluğa utanç getirmekten kaçınma ihtiyacı da dahil beraberinde toplumsal baskılar da getiriyor.
Belgesel: Japon eğitiminin bir yansıması
Yamazaki'nin belgeseli, Tokyo'daki bir devlet okulunda birinci sınıf öğrencisi olan Ayame'yi, sınıf arkadaşlarıyla birlikte bir orkestra kurmak ve bir okul töreninde sahne almak için yarıyıl boyunca sürecek bir mücadeleye girişirken takip ediyor. Belgesel, Japon eğitiminin birbirini tamamlayan zıtlıklarını özetliyor: Kişisel ve kolektif gelişim fırsatlarıyla dengelenmiş sıkı disiplin. Çocuklara "kalplerinizi bir yapın" şiarı öğretiliyor ve ortak hedeflere ulaşmakta birlik ve karşılıklı desteğin önemi vurgulanıyor. Ayame'nin dayanıklılık ve azim yolculuğu, zorlukların üstesinden gelmenin dönüştürücü gücünü vurguluyor.
Disiplin ve özgürlük arasındaki denge
Film Japon eğitiminin güçlü yanlarını selamlarken, disiplin ve bireysel özgürlük arasındaki hassas denge hakkında da sorular ortaya atıyor. Yamazaki, dayanıklılığı ve takım çalışmasını teşvik etmenin önemli olduğunu ancak uyum vurgusunun yaratıcılığı veya kişisel ifadeyi engellememesinin eşit derecede önemli olduğunu kaydediyor.
Küresel eğitim için dersler
Yamazaki, dünya çapındaki izleyicileri kendi eğitim sistemleri üzerinde düşünmeye davet ediyor. Japon okullarındaki gelenekler ve uygulamalar benzersiz olsa da, eğitimin toplumsal değerleri ve gelecek nesilleri nasıl şekillendirdiğine dair içgörüler sunuyor. Japon modelinin güçlü ve zayıf yönlerini inceleyerek, diğer uluslar karakter oluşturma uygulamalarını kendi müfredatlarına nasıl entegre edeceklerini düşünebilirler.
Yamazaki'nin çalışması, küresel olarak eğitimcilere, gelecek nesli yetiştirme yaklaşımlarını eleştirel bir şekilde değerlendirmeleri ve iyileştirmeleri için bir çağrı görevi görüyor.
Mısır’da okullarda ‘tokkatsu’ eğitim etkinlikleri uygulanıyor
Dünyanın dört bir yanındaki ülkeler, Japon eğitiminin ‘tokubetsu katsudo’ veya kısaca ‘tokkatsu’ olarak bilinen eğitim etkinlikleri ile sınıf ve okul yaşamını zenginleştirmeyi ve iyileştirmeyi, öğrencilerin niteliklerini ve sınıf etkinlikleri ve okul etkinlikleri aracılığıyla bir organizasyonun ve toplumun üyeleri olarak yaşam sorunlarını çözme yeteneklerini geliştirmeyi amaçlıyor. “Arap Baharı”ndan bu yana sosyal ve siyasi çalkantıların devam ettiği Mısır'da, cumhurbaşkanı tarafından ülke çapında bir politika olarak tanıtılan tokkatsu, öğrencilerin hayatlarını değiştirme konusunda devrim niteliğinde oldu.
Mısır'daki eğitimden, Ema Ryan Yamazaki (sağda), Fotoğraf: Ema Ryan Yamazaki
‘Atan bir Kalbin Enstrümanları' belgeseli, yönetmenin 'The Making of a Japanese' ('Bir Japonun Yaratılması') adlı daha uzun bir filminden uyarlanmıştır.
Kaynaklar: New York Times - School Leadership - Japon Halkla İlişkiler Ofisi - Ema Ryan Yamazaki
Yorumunuz