Fuel oil ve mazotu dışarından tedarik eden ülkemiz Elektrik Kurumu, petrol üretmeyen bir ülkeden, Türkiye’den akaryakıtını alıyor. Türkiye ise elektriğini daha ucuza doğal gazdan üretiyor. Toplam elektrik üretiminin % 9’a yakınını ise yenilenebilir güneş, rüzgar ve jeotermal enerjiden sağlıyor.

Bizse bir Türkiye firmasının Kalecik Santralı’na yaptığı yatırım karşılığında 2024’e kadar alım garantisi vererek, işleri içinden çıkılmaz hale getirdik. KIB-TEK’in elektrik çalışanları sendikası EL-SEN önceki gün bir açıklama yaptı ve soğutulmuş doğal gazdan daha düşük maliyetli elektrik üretilmesi yönünde KIB-TEK eski ve yeni yönetim kurullarının kararı olduğunu iddia etti. Bu yatırım yapılabilse halk 2024 öncesinde ve sonrasında daha ucuza elektrik satın alabilecek. Ama ülkemiz hükümetleri böylesi bir yatırıma kaynak aktarılmasını masaya bile getiremiyor.

Yeni yapılan, ortalama yüzde 30 dolayındaki elektrik zammı ile sadece evinize ya da iş yerinize gelen elektrik faturası bedeli artmayacak, yüksek zam tüm ekonomideki fiyatları etkileyecek. 200 TL’lik elektrik faturanızı artık 260 TL olarak ödeyeceksiniz. İş yerinize 3.000 TL’lik fatura geliyorsa, bir sonraki aya yeni faturanız 3.900.- TL olarak gönderilecek. Hellim üreten bir fabrika sahibi iseniz elektrik zammını ve ham maddelerin işlenmesindeki elektrik maliyetlerini fiyatlarınıza yansıtacak ve 5.25 TL’lik hellimi 6.82.- TL’den satışa sunacaksınız. 1.5 TL’lik ekmek, fırın sahiplerinin baskısı ile 2 TL’ye satılacak. 6 TL’ye aldığınız yoğurt, rakam yuvarlanarak 8 TL’den marketlerde yerini bulacak. Geçen seneye göre fiyatlar yüzde 17 dolayında artmışken ortalama yüzde 30’luk elektrik zammıyla enflasyon fırlayacak kısacası.

Türkiye’de döviz artışının devam ettiğini de hesaba kattığımızda, kurdan dolayı da fiyatların yükselmeyi sürdüreceğini ayrıca bir kenara yazalım.

Elektrik zammı ile maaşlar reel olarak düşecek madem, KKTC Anayasası’na göre vatandaşlarını açlıktan ve güçsüzlükten korumakla yükümlü olan devlet yoksulları nasıl koruyacak? Devlet tesis etmekle görevli olduğu sosyal adaleti nasıl sağlayacak? Bazı tüketiciler elektriksiz kalır ya da daha az elektrik tüketmek amacıyla sıcaktan veya soğuktan hastalanırken gücü yeten ise zamlardan daha az etkilenerek yaşam standartlarını düşürmeden hayatına devam edebilecek. Öyleyse yurttaşlar arasında eşitsizlik nasıl kapatılacak?

KKTC Anayasası 47. Maddesi ‘Ekonomik ve sosyal hayat, adalete, tam çalışma ilkesine ve her yurttaş için insanlık onuruna yaraşır bir yaşam düzeyi sağlanması amacına göre düzenlenir’ der. Aynı maddenin 2. fıkrası ise ‘Ekonomik, sosyal ve kültürel kalkınmayı demokratik yollarla gerçekleştirmek; bu amaçla ulusal tasarrufu artırmak, yatırımları toplum yararının gerektirdiği önceliklere yöneltmek ve kalkınma planlarını yapmak Devletin ödevidir’ diye buyurur.

Devletin anayasasına uymayan hükümetler sayesinde elektriği daha pahalıya üretilen ve satılan bir hayat Anayasa’ya aykırı olarak yurttaşlara dayatılıyor. Şartlar öyle gösteriyor ki elektrik konusunda duyarlı kesimler işi sadece EL-SEN’e bırakmadan bir sivil toplum örgütü kurmalıdır. Özelleştirme ile elektriğin daha ucuza mal edileceği koca bir yalandır. Türkiye’de özelleştirmelerle hiçbir üretim ucuzlamamış aksine yatırım maliyetleri ve alım garantilerinin getirdiği fiyatlandırmalar yurttaşların sırtına bindirilmiştir. Böylesi bir Türkiye gerçeği tartışmasız ortadayken KIB-TEK’in özelleştirilmesine değil, KIB-TEK’in nasıl daha ucuza elektrik üreteceğine odaklanacak ve tüm topluma bu yönde düzenli bilgi aktaracak bir inisiyatif oluşturulmalıdır.

Halkın en temel insan haklarını koruyamayan siyasi temsilciler arasında seçim yapmak yerine toplumun genel çıkarlarını koruyacak bir inisiyatif kurulmalıdır ki petrol ve doğal gazı dışarıdan tedarik eden Türkiye’den özelleştirme ya da boru hattı yoluyla elektrik almanın neden akıl mantık işi olmadığı topluma anlatılabilsin.

Her alanda Türkiye ekonomisinin içinden geçtiği zorlu koşulların bedelini ödüyoruz. Yurttaşların çıkarlarını savunacak bağımsız oluşumlar yaratılmazsa daha yüksek faturalar ödemek zorunda bırakılacağımız apaçık.