Nijerya Finansal İstihbarat Birimi’nin (NFIU), ‘Nijerya Maden Sektöründe 2022 Kara Para Aklama ve Terörün Finansmanı’na İlişkin Ulusal Risk Değerlendirmesi’ başlıklı son raporunda, Nijeryalı Siyasi ve Nüfuz Sahibi Kişilerin (SNSK) yolsuzluk gelirlerini nasıl akladıklarına ilişkin, soruşturma altındaki vakalar aktarıldı.

Vaka 1: Bay A, Siyasi ve Nüfuz Sahibi Kişi olarak bir devlet kurumunda üst düzey bir hükümet yetkilisidir. A, kurdurduğu, kendi isminin resmi kayıtlarda görünmediği paravan şirketin gerçekteki sahibidir. A, paravan şirketin devletten bir ihale almasını sağlar. 

İmzalanan ihale sözleşmesinin bedeli alınınca, kârın bir kısmı elden, nakit ödeme olarak doğrudan A’ya verilir. Paranın bir diğer kısmı kendisi adına, diğer bir kısmı yakın bir aile üyesi adına mülk veya lüks bir mal alımında kullanılır. 

Bay A ayrıca, vergi cenneti konumundaki bir başka ülkede bir banka hesabı açmıştır ve diğer ülkede B adında bir paravan şirket kurdurmuştur. Bay A kendi ülkesindeki yerel banka hesabındaki yolsuzluk gelirini yurt dışındaki bir bankaya transfer eder ve parayı aynı ülkedeki B paravan şirketine gönderir ve o paravan şirket Bay A adına o ülkede başka bir mülk alır.

Vaka 2: Diğer bir soruşturmada ise Nijerya'da, devlete ait petrol şirketini denetiminden de sorumlu eski bir Petrol Kaynakları Bakanı'nın, Nijerya'da kurulan ve iş ortaklarına ait olan paravan şirketlere ihalelerin verilmesini sağladığı ve 1,6 milyar doları zimmetine geçirdiği ortaya çıktı.

İhalelerin gelirleri daha sonra bazı Nijeryalı banka yetkililerinin yardımıyla İngiliz Virgin Adası (BVI), İsviçre, ABD ve İngiltere'deki paravan şirketler ve bankalar aracılığıyla aklandı. Soruşturma sonucunda, yolsuzluk gelirlerinin Londra'da alınan mülkler ve ABD'deki 80 milyon dolarlık bir yat gibi çeşitli varlıkların satın alınması için kullanıldığı belirlendi.

Ayrıca, dolandırıcılıkta suç ortaklığı yapan Nijerya, BVI, İsviçre ve ABD'de kayıtlı şirketler ortaya çıkarıldı.

Vaka 3: Önemli bir deneyime sahip olmayan yeni kurulan bir anonim şirket olan Malabu Oil and Gas, Nisan 1998'de petrol lisansı aldı. Dönemin Petrol Bakanı, Malabu Oil and Gas'a Nijerya'nın en değerli açık deniz petrol bloklarından biri olan OPL 245'in münhasır haklarını verdi. 

Malabu, ihaleden sadece beş gün önce kurulmuştu. OPL 245 bloğunda şirket 13 yıl boyunca hiçbir şey yapmadı. Nijerya hükümeti 2011 yılında bloğun haklarının uluslararası petrol şirketleri Shell ve Eni'ye devredilmesine karar verdi. Shell ve Eni, ilk adımda hükümete 1,3 milyar dolar ödedi. Hükümet Malabu şirketinin sahiplerine 1,1 milyar dolar ödemeyi kabul etti. Malabu’nun aldığı paranın çoğu, Londra'daki çeşitli bankalar aracılığıyla birkaç paravan şirkete aktarıldı. Olayın soruşturması halen devam ediyor.

Kaynak: NFIU