ABD’de tutuklu olan Joaquín “El Chapo” Guzmán’la birlikte yıllardır Meksika uyuşturucu karteli Sinaloa’yı yöneten “El Mayo” lakaplı Ismael Mario Zambada García ve El Chapo’nun oğullarından biri, Joaquín Guzmán López teslim oldu.

Zambada ve Guzmán López'in özel bir uçakla Amerika Birleşik Devletleri'ne vardıkları ve yetkililere teslim oldukları bildirildi.

Meksika yetkilileri tutuklamalara ilişkin henüz bir açıklama yapmadı.

ABD hükümeti, onlarca yıldır yetkililerden kaçan Zambada'nın yakalanmasına yardımcı olmak üzere bilgi sağlayanlara 15 milyon dolara kadar ödül vereceğini açıklamıştı.

ABD’ye on binlerce kilo uyuşturucu sokmakla ve beraberinde getirdiği şiddetle tanınan kartelin lideri Zambada, geçen şubat ayında New York Doğu Bölgesi'nde sentetik opioid üretme ve dağıtmakla suçlanmıştı.

Savcılar, Zambada’nın "dünyanın en şiddetli ve güçlü uyuşturucu kaçakçılığı örgütlerinden biri" olan Sinaloa karteline liderlik ettiğini duyurmuştu.

Sinaloa Karteli, Amerika Birleşik Devletleri'ne büyük miktarlarda fentanil, eroin, metamfetamin, kokain ve esrar ihraç edip dağıtıyor ve ayrıca uyuşturucu göndermek için Arizona ve Kaliforniya koridorlarına hakim. Kartel ABD’ye yapılan fentanil kaçakçılığından birincil sorumlu olarak kabul ediliyor. 

ABD hükümeti, fentanilin genellikle Çin menşeli ürünlerden üretildiğini ve daha sonra başta Sinaloa karteli olmak üzere uyuşturucu kaçakçıları tarafından Meksika sınırından kaçırıldığını söylüyor. Kartel, kimyasalları ayrıca Hindistan ve diğer bazı ülkelerden de Meksikalı şirketler aracılığı ile temin ediyor.

ABD’ye Meksika üzerinden sokulan fentanil, eroinden 50 kat daha güçlü bir uyuşturucu ve aşırı doz ölümlerin üçte ikisinden sorumlu

Fentanil, eroinden 50 kat daha güçlü bir uyuşturucu olup Amerika Birleşik Devletleri'nde her yıl kaydedilen 100.000'den fazla aşırı dozdan ölümün üçte ikisinden sorumludur.

Sinaloa karteli Meksika polisi ve ordunun yozlaşmış bazı üst düzeyleri ile bağlantılı olması ve her iki kurumun yoz üyelerine rüşvet vermesiyle biliniyor

Sinaloa karteli, Meksika'nın en önemli uyuşturucu baronlarından bazılarından oluşan bir ağdır. Meksika polisi ve ordunun en üst düzeylerinde bağlantıları olması ve rakip örgütlere karşı avantaj sağlamak için her iki kurumun yoz üyelerine rüşvet vermesiyle biliniyor.

Sinaloa eyaleti uzun zamandır Meksika'da esrar ve haşhaş kaçakçılığı ve ekiminin merkezi olmuştur. Ülkedeki insan ticareti örgütlerinin büyük bir bölümünün kökenleri bu bölgeye dayanıyor.

Sinaloa kartelinin hiyerarşik bir yapısı yoktur, birbirleriyle iş birliği yapan çeşitli hücrelerden oluşan bir ağdır. Kartelin yurt dışındaki ve hatta Meksika'daki operasyonları genellikle yerel ortaklar aracılığıyla dış kaynaklardan sağlanır.

Sinaloa kartelinin en az iki liderlik pozisyonundan ilki, eski muhafızlardan geriye kalan tek üye olan El Mayo, yani Zambada tarafından yönetiliyordu. Diğeri ise topluca "Los Chapitos" olarak da bilinen El Chapo'nun oğulları Joaquín Guzmán López, Ovidio Guzmán López, Iván Archivaldo Guzmán ve Jesús Alfredo Guzmán’dan oluşuyor.

Sinaloa kartelinin her fraksiyonunun komutası altında, “mini ordular"ı vardır. Örneğin Los Chapitos, Los Ninis, Los Salazar, Gente Nueva ve Los Chimales silahlı birlikleri ile ilişkilidir. El Mayo ile bağlantılı ağlar ise Los Ántrax ve Los Rusos ile iş birliği yapıyor.

Guzmán’ın oğulları, ABD pazarına fentanil ihraç eden başlıca grup olarak tanımlandı.

“El Mayo” olarak bilinen Zambada'dan daha şiddetli ve gösterişli olarak görülüyorlardı. Güvenlik şefleri kasım ayında Meksika yetkilileri tarafından tutuklandı.

Meksika'nın en uzun süre hayatta kalan baronlarından biri olan Zambada, kartelin stratejisti olarak görülüyor ve 2019'da ABD'de ömür boyu hapse mahkûm edilen ve Guzmán López'in babası "El Chapo" Guzmán'dan daha çok günlük operasyonlara dahil oluyordu. 

Zambada, kulüpten kulübe dolaşan gösterişli yaşam tarzları ve rakiplerinin kafasını kesme, uzuvlarını parçalama ve hatta derisini yüzme gibi vahşi taktikleriyle tanınan genç uyuşturucu baronlarının olduğu bir çağda, eski moda bir baron olarak tanınıyor. Zambada, kendisine meydan okuyanlarla savaşmış olsa da, insan ticaretinin ticari tarafına odaklanması ve dikkat çekecek korkunç kartel şiddetinden kaçınmasıyla biliniyor.

Kartel lideri Zambada yerel çiftçilere cömert yardımlar yaparak ve bira dağıtarak halkın sadakatini kazanıyordu!

Nisan 2010'da Meksika dergisi Proceso'ya verdiği bir röportajda, hapse girmekten sürekli korktuğunu ve yakalanmaktansa intiharı düşüneceğini itiraf eden Zambada’nın, memleketi Sinaloa’da ve komşusu Durango'da yerel çiftçilere yaptığı cömert yardımlar ve memleketi El Alamo'da dağıttığı para ve bira sayesinde yerel halkın sadakatini kazandığı belirtiliyor.

Zambada'nın uyuşturucu kaçakçılığındaki geçmişi hakkında çok az şey bilinmekle birlikte, 1970'lerde infazcı olarak başladığına inanılıyor.

1990'ların başlarında Juarez kartelinin önemli oyuncularından biri haline geldiği ve tonlarca kokain ve esrar kaçakçılığı yaptığı biliniyor.

Zambada, Kolombiyalı kaçakçıların güvenini kazanmaya başlamasıyla, bu bağlılıklar sürekli değişen ittifaklar dünyasında zirveye çıkmasına yardımcı oldu. Sonunda o kadar güçlü hale geldi ki Juarez kartelinden ayrıldı ancak yine de çeteyle güçlü bağları korumayı başardı ve bölge savaşından kaçındı. Ayrıca, kendisini Sinaloa kartelinin zirvesine taşıyacak olan "El Chapo" Guzmán ile bir ortaklık geliştirdi.

Zambada’nın oğlu 2021’de ABD’de tutuklanırken, 2019’dan bu yana ABD’de tutuklu "El Chapo" Guzmán'ın bir diğer oğlu Ovidio Guzmán López de geçen sene ABD’ye iade edildi. 

Zambada ve “El Chapo”nun diğer oğlu Joaquín Guzmán López'in neden ve nasıl teslim olduklarına ilişkin detaylar henüz açıklanmadı.

ABD Uyuşturucu İle Mücadele Dairesi (DEA) eski uluslararası operasyonlar başkanı Mike Vigil, Zambada'nın tutuklanmasının önemli olduğunu ancak ABD'ye uyuşturucu akışında çok fazla etkisi olmasının muhtemel olmadığını söyledi. Vigil, "El Chapo"nun dört oğuldan Joaquín Guzmán López'in en az nüfuza sahip olan kişi olduğunu, bu nedenle kartel üzerinde bir etkisi olmayacağını çünkü kartelin içinden birinin onun yerine geçeceğini kaydetti.

Kaynaklar: New York Times - AP News - Insight Crime