2026 yılının nisan-kasım ayları arasında Venedik'te düzenlenecek, 61. Venedik Bienali’nin sanat yönetmenliğini üstlenen İsviçreli-Kamerunlu küratör Koyo Kouoh cumartesi günü aniden hayatını kaybetti.

1967'de Kamerun'da doğan ancak 13 yaşından itibaren ailesi ile İsviçre'ye taşınan ve Zürih kentinde eğitim gören Kouoh, bağımsızlığını kazanmak için isteksizce ekonomiyi seçti ve bir süre bankacılık sektöründe çalıştı. Ancak çok geçmeden sanat ve edebiyatın asıl tutkusu olduğunu fark etti.

Koyo Kouoh, Fotoğraf: Antoine Tempé, The Plan

2019'dan bu yana Güney Afrika'nın Cape Town kentindeki Afrika kıtasının en büyük çağdaş sanat koleksiyonuna sahip Zeitz Afrika Çağdaş Sanat Müzesi'nin (MOCAA) yönetici direktörü olarak görev yapıyordu.

Sanatçı, daha önce Senegal'in Dakar kentindeki bir sanat merkezi olan Raw Material Company'nin kurucu sanat yönetmeniydi.

Dünyanın en eski ve en büyük kültürel sergisi Venedik Bienali’nin küratörlüğünün ilk kez bir Afrikalı kadın sanatçıya verilmesi, bienalin İtalya’daki muhafazakâr Meloni hükümeti altında daha milliyetçi bir çizgiye yöneleceğini düşünenleri hayal kırıklığına uğratmıştı.

Kouoh daha önce Documenta 12 (2007) ve Documenta 13 (2012) için küratörlük ekiplerinde yer aldı. 2013 yılında 1:54 Çağdaş Afrika Sanat Fuarı'nın eğitim ve sanat programını başlattı ve 2016 yılında İrlanda'nın Limerick kentinde düzenlenen 'Eva International' adlı bienalin küratörlüğünü üstlendi.

Zeitz'deki sergileri arasında, Afrika ve diasporasından 156 sanatçıyı bir araya getiren ve uluslararası alanda seyahat eden 'When We See Us: A Century of Black Figuration in Painting' ('Bize Bakarken: Resim Sanatında Siyah Figürasyonun Yüzyılı') ve Tracey Rose, Johannes Phokela ve Mary Evans'ın solo eserleri yer alıyor.

'Bize Bakarken: Resim Sanatında Siyah Figürasyonun Yüzyılı'

2015 yılında New York Times, Koyo Kouoh’u "Afrika’nın önde gelen sanat küratörlerinden ve yöneticilerinden biri" olarak tanımladı. 2014 ile 2022 yılları arasında ise ArtReview tarafından her yıl çağdaş sanat dünyasının en etkili 100 kişisinden biri olarak gösterildi.

Koyo Kouoh ölüm konusunda oldukça kaygısızdı. Financial Times'a mayıs ayı başlarında "Ölümden sonra yaşama inanıyorum çünkü siyah atalarımdan gelen bir eğitim aldım ve bu eğitimde paralel hayatlara ve gerçekliklere inanılır. ‘Ötesi’, ‘ölümden önce’ veya ‘yaşam boyunca’ diye bir şey yoktur. Bunların bir önemi yok. Canlı ya da cansız enerjilere ve kozmik kuvvete inanıyorum.” demişti.

Kaynaklar: Art Review - The Guardian – Le Monde