Florida'daki özel mülkiyeti Mar-a-Lago'da salı günü düzenlediği basın toplantısında konuşan ABD’nin seçilmiş Başkanı Donald Trump, Grönland ve Panama Kanalı'nın kontrolünü ele geçirmek için askeri güç kullanma olasılığını dışlamadı.

Trump, basın toplantısında Panama Kanalı'nı vermenin bir "hata" olduğunu söyledi. Bir muhabirin, Grönland ve Panama Kanalı gibi bölgelerin kontrolünü ele geçirmek için askeri veya ekonomik zorlama kullanmayacağına dair "dünyaya güvence verip veremeyeceğini" sormasının ardından Trump, "Bunu taahhüt etmeyeceğim" şeklinde yanıt verdi.

Trump’ın açıklamaları, ABD'nin onlarca yıldır uyguladığı, toprak genişlemesinden ziyade kendi kaderini tayin hakkını ön planda tutan politikaların reddedildiğini gösteriyor.

Cumhuriyetçi Trump, Kanada'nın Amerika Birleşik Devletleri'ne katılmasını da önerdi, ancak bunu yapmak için askeri güç kullanmayacağını söyledi. Uygulanabilir bir seçenek olarak açıkça "ekonomik güç"ten bahsetti. "Kanada'ya bakmak için yılda yüzlerce milyar harcıyoruz" ve "arabalarına ihtiyacımız yok, kerestelerine ihtiyacımız yok, sahip oldukları hiçbir şeye ihtiyacımız yok" şeklinde hiçbir gerçeklik temeli olmayan ifadeler kullandı.

Danimarka’ya bağlı Grönland Adası konusunda baskı yapan Trump, "Danimarka'nın buna yasal olarak hakkı olup olmadığını bilmiyorum ama varsa, ulusal güvenliğimiz için buna ihtiyacımız olduğu için vazgeçmeliler." dedi. Danimarka bir "sonuca" varmayı seçmezse, "Danimarka'ya çok yüksek bir oranda gümrük vergisi uygularım" diye devam etti.

Dünyanın en büyük adası Grönland, 1979'da Danimarka'nın özerk toprağı olana kadar Danimarka'nın kolonisiydi. Ocak ayında, başbakan Mute Egede adanın bağımsızlık referandumu düzenlemesi çağrılarını yineledi.

Grönland Başbakanı Egede, Trump'ın son iddiaları hakkında henüz bir yorumda bulunmadı ancak aralık ayında Grönland'ın "satılık olmadığını ve asla satılmayacağını" söylemişti.

Meksika Körfezi'nin adının "Amerika Körfezi" olarak değiştirilmesi için girişimde bulunacak

Trump, "Amerika'nın Altın Çağı"nı vadederken, Meksika Körfezi'nin adının "Amerika Körfezi" olarak değiştirilmesi için de girişimde bulunacağını söyledi ve bunun "kulağa hoş geldiğini" iddia etti.

Trump, 5 Kasım seçimlerini kazandıktan kısa bir süre sonra yasa dışı göç ve kaçak fentanil ithalatını gerekçe göstererek Kanada ve Meksika'ya %25 gümrük vergisi tehdidinde bulunmuştu.

Kanada hakkında hiçbir gerçekliği olmayan ifadeler kullandı

Trump daha önce de Kanada'nın 51. ülke olması gerektiğini esprili bir şekilde ima etmiş ve daha ciddi bir şekilde ABD'nin Grönland'ı Danimarka'dan satın alması gerektiğini ileri sürmüştü. Trump basın toplantısında bu ifadelerini yeniden dile getirdi ve açıkça yanlış bilgilendirme yaptı:

"Kanada yılda yaklaşık 200 milyar dolarlık bir sübvansiyon alıyor, artı başka şeyler. Esasen bir orduları yok. Çok küçük bir orduları var. Bizim ordumuza güveniyorlar. Her şey yolunda, ama bunun bedelini ödemek zorundalar" dedi.

Kanada ve ABD, her gün sınırı geçen 3,6 milyar dolardan fazla mal ve hizmetle birbirlerinin en büyük ticaret ortaklarıdır. ABD Ticaret Temsilcisi ofisi, ABD'nin Kanada ile olan ticaret açığının, herhangi bir sübvansiyondan farklı olarak, 2022'de 53,5 milyar ABD doları olduğunu bildirmiştir.

İstifa edeceğini duyuran Kanada Başbakanı Justin Trudeau: "Kanada'nın Amerika Birleşik Devletleri'nin bir parçası olma ihtimali cehennemde kartopu kadar bile değil"

İstifa edeceğini duyuran Kanada Başbakanı Justin Trudeau X’ten yaptığı paylaşımda, Trump’ın açıklamalarından sonra Kanada'nın ABD'nin bir parçası olma ihtimalinin hiç olmadığını belirtti. Ve Amerikan İngilizcesinde kullanılan bir deyimle, "Kanada'nın Amerika Birleşik Devletleri'nin bir parçası olma ihtimali cehennemde kartopu kadar bile değil. Her iki ülkemizdeki işçiler ve topluluklar birbirlerinin en büyük ticaret ve güvenlik ortağı olmaktan faydalanıyor" diyerek tepki gösterdi.

Grönland'ı ve ABD yapımı Panama Kanalı'nı satın almak için askeri veya ekonomik güç kullanma seçeneğini dışlamadı

Grönland 1814'ten beri Danimarka'nın bir parçasıdır ancak son yıllarda daha fazla özerklik kazanmıştır. 2009'da adaya kendi kendini yönetme hakkı verildi ancak sakinleri Avrupa ulusunun vatandaşları olmaya devam ediyor.

Trump basın toplantısında, "İnsanlar Danimarka'nın buna yasal olarak hakkı olup olmadığını bilmiyorlar ama eğer varsa, bundan vazgeçmeliler çünkü ulusal güvenlik için buna ihtiyacımız var" dedi.

Ayrıca Panama Kanalı'ndaki Çin nüfuzuna karşı çıkarak, "Panama Kanalı'nı Çin yönetiyor" iddiasında bulundu.

Trump, bir noktada Grönland'ı ve ABD yapımı Panama Kanalı'nı satın almak için askeri veya ekonomik güç kullanma seçeneğini dışlamadı fakat Kanada'yı satın almanın "ekonomik güç"le olacağını da açıkladı.

Rusya-Ukrayna savaşı, Gazze ve Suriye'de Türkiye'nin rolü

Trump, Rusya'nın Ukrayna'daki savaşının "tırmanabileceğini" ve "çok daha karmaşık" olduğunu söyledi. Trump ayrıca, Gazze'de tutulan rehinelerin göreve başlamasına kadar serbest bırakılmaması durumunda Orta Doğu'da "cehennemin kopacağı" uyarısında bulundu.

İlk başkanlığı döneminde savaşlardan kaçındığını hatırlatan Trump, Suriye'deki Amerikan askerlerini geri çekip çekmeyeceği ve ülkedeki süreçle ilgili açıklamalarında, Türkiye'nin önemine vurgu yaptı.

Önceki başkanlık döneminde Suriye'de terör örgütü IŞİD'i yendiğini ve ülkedeki askerlerinin büyük bölümünü geri çektiğini söyleyen Trump, güncel durumla ilgili sorular karşısında Ankara'nın önemine işaret etti.

Trump, Suriye'deki yaklaşık 2 bin Amerikan askerini geri çekip çekmeyeceği sorusuna, "Bunu size söylemeyeceğim çünkü bu bir askeri stratejinin parçası. Ancak şunu söyleyebilirim ki bu Türkiye ile ilgili bir durum" yanıtını verdi.

"Türkiye 2000 yıldır farklı isimlerle, farklı şekil ve şekillerde bu ülkenin peşinde. İçeri girenler Türkiye'den. Ve Cumhurbaşkanı Erdoğan benim dostum ve saygı duyduğum biri. Onun da bana saygı duyduğunu düşünüyorum" ifadesini kullandı. 

"Onlar [Türkler ve Kürtler] doğal düşmanlar"

Erdoğan’dan Suriye’de Kürtlerin peşinden gitmemesini istediğini ve bu talebinin karşılık bulduğunu söyledi. Trump, "Ben istemediğim için bazı kişilerin peşine düşmeyen oydu. Kimden bahsettiğimi biliyorsunuz, Kürtlerden. Bunun ne kadar süreceğini bilmiyorum çünkü onlar doğal düşmanlar. Birbirlerinden nefret ediyorlar ama O bunu henüz yapmadı ve geçmişte de yapmadı" dedi.

Suriye'deki son gelişmeleri nasıl değerlendirdiğiyle ilgili bir soruya yanıt veren Trump, "Suriye’de yaşananlara bakarsanız, Rusya ve İran zayıfladı. Erdoğan çok zeki bir adam; adamlarını oraya farklı biçim ve isimler altında gönderdi. Onlar da gidip orada kontrolü ele geçirdiler” değerlendirmesini yaptı.

Trump, Suriye'de daha önce IŞİD'i yendiğini, yeni savaşlara girmediğini ve olan bazı savaşları bitirdiğini kaydetti.

Suriye'deki Amerikan askerlerinin iki ateş arasında kalma olasılığında nasıl bir durumun ortaya çıkabileceğini bir generale sorduğunu aktaran Trump, "General bana bakarak 'Pek iyi olmaz efendim.' dedi. Ben de onları oradan çıkardım. Peki ne oldu biliyor musun? Hiçbir şey. Beni eleştirdiler. Aslında 5 bin hayat kurtardım" diye konuştu.

Kaynaklar: CNN – Global News Canada - AA - Rollcall

Bu haber 08/01/2025, saat 10:00'da güncellenmiştir.