Filipinler'in eski Devlet Başkanı Rodrigo Duterte, Uluslararası Ceza Mahkemesi'nin (UCM) kendisine yönelik insanlığa karşı suç işlediğini iddia eden tutuklama emri çıkardığını açıklamasının ardından salı günü tutuklandı.

Duterte, görevde olduğu dönemde uyuşturucuya karşı uyguladığı acımasız operasyonlar nedeniyle UCM tarafından soruşturuluyordu. Polis verilerine göre bu operasyonlarda 6 binden fazla kişi öldürüldü. Ancak bağımsız gözlemciler, yargısız infaz sayısının çok daha yüksek olabileceğine inanıyor.

79 yaşındaki Duterte, salı günü Hong Kong'dan Filipinler'e döndükten sonra başkent Manila'nın ana havalimanında yaşanan kaos sahneleri arasında gözaltına alındı.

Cumhurbaşkanlığı İletişim Ofisi'nden yapılan açıklamaya göre, Interpol'ün Manila ofisi salı sabahı "UCM'den gelen tutuklama emrinin resmi kopyasını" aldı.

Açıklamada, "Başsavcı, Duterte'nin gelişinin ardından eski Devlet Başkanı hakkında insanlığa karşı suçlardan tutuklama emri çıkarılması için Uluslararası Ceza Mahkemesi'ne bildirimde bulundu" denildi ve Duterte'nin şu anda yetkililer tarafından gözaltında tutulduğu belirtildi.

Duterte, tutuklama emrinin dayanağını sorguladı. Kızı Veronica "Kitty", Duterte'nin internette paylaştığı videoda, "Yasa nedir ve işlediğim suç nedir?" dediğini belirtti.

Bazı yorumcular tarafından alışılmadık liderlik tarzı ve abartılı söylemleri nedeniyle daha önce "Asya'nın Trump'ı" olarak adlandırılan Duterte, 2016 yılında Güneydoğu Asya ülkesi Filipinler’de uyuşturucu ve uyuşturucu satıcılarına karşı savaş açma vaadiyle iktidara gelmişti.

Döneminde binlerce kişi öldürüldü

Dönemindeki acımasız baskınlarda binlerce kişi öldü; kurbanların çoğu, uyuşturucu satıcılarını hedef alarak polis ve haydutlar tarafından vurularak öldürülen yoksul gecekondu mahallelerinden gelen genç erkeklerdi.

Bu kanlı olay, UCM tarafından bir soruşturmaya ve Temsilciler Meclisi'nde aylarca süren bir soruşturmaya, ayrıca mevcut başkanın kuzeninin liderliğinde ayrı bir Senato soruşturmasına yol açtı.

Duterte, uyuşturucu şüphelilerinin yargısız infaz edildiği iddialarını defalarca reddetti, ancak tutuklanmaya direnen şüphelileri vurmaları için polise emir verdiğini açıkça kabul etti.

Yargılanmasını önlemek için Filipinler'i Uluslararası Ceza Mahkemesi üyeliğinden çekmişti

Duterte, Filipinler'i Uluslararası Ceza Mahkemesi üyeliğinden çekti, ancak UCM’nin çekilme mekanizması uyarınca mahkeme, bir devletin üyelik süresi içinde işlenen suçlar üzerinde yargı yetkisini elinde tutmaya devam ediyor.

Reuters'ın haberine göre, 2022'de seçilen Devlet Başkanı Ferdinand Marcos Jr. hükümeti, Duterte'nin mahkemeye teslim edilebileceğini belirtti.

Cumhurbaşkanlığı İletişim Müsteşarı Claire Castro pazartesi günü gazetecilere yaptığı açıklamada, "Interpol'den gelen bir talep nedeniyle tutuklama emrinin tebliğ edilmesi gerekirse, kolluk kuvvetlerimiz kanunun emrettiği şeyi yapmaya hazırdır." dedi.

Duterte, pazar günü Hong Kong'da düzenlenen etkinlikte, uyuşturucuyla mücadeledeki rolü nedeniyle Uluslararası Ceza Mahkemesi’nin kendisi hakkında tutuklama emri çıkaracağı yönündeki spekülasyonlar arasında UCM'ye yüklendi.

Duterte, Hong Kong'daki destekçilerine, "Neyi yanlış yaptım? Zamanımda elimden gelen her şeyi yaptım, bu yüzden Filipinlilerin hayatlarında biraz olsun sessizlik ve huzur var." dedi.

Eski cumhurbaşkanının gözaltında olduğuna dair haberlere yanıt veren eski sözcüsü Harry Roque, "Tutuklama emrinin hiçbir temeli yok çünkü bu emir, artık UCM üyesi olmadığımız bir zamanda çıkarıldı." dedi.

ABD eski başkanı Obama'ya küfretmişti

Duterte, 2016 seçimlerinden önceki son kampanya konuşmasında kalabalığa "insan hakları yasalarını unutun" demişti.

Duterte, seçim kampanyasında sergilediği filtresiz retorik tarzını başkanlığında da benimsedi. Göreve geldikten kısa bir süre sonra, o zamanki ABD Başkanı Barack Obama'dan "o. çocuğu" olarak bahsetti ancak daha sonra özür diledi ve bir gazeteciden bahsettiğini söyledi.
Kaynak: CNN