Uçak üreticisi Boeing, toplam 346 kişinin ölümüne yol açan iki uçak kazasından önce hava güvenliği düzenleyicilerini yanılttığı gerekçesiyle mahkûmiyet almayı ve 244 milyon dolar para cezasını ödemeyi kabul etti.

Boeing, ABD'de mahkemeye sunulan bir dosyaya göre, 346 kişinin ölümüne yol açan iki 737 MAX serisi uçak kazasındaki suçlamaları Amerikan Havacılık İdaresi ile olan ilişkilerinden dolayı resmen kabul edecek ve verilen cezayı ödeyecek.

Ceza davası, 2018 ve 2019 yıllarında Endonezya ve Etiyopya'da meydana gelen ve 346 kişinin öldüğü iki Boeing 737 MAX serisi uçak kazasını kapsıyor ve aynı davada kurbanların aileleri de Boeing'ten taleplerde bulundu.

Amerikan iş gazetesi The Wall Street Journal’in haberine göre savcılar şirketin 244 milyon dolarlık ceza ödemesini ve önümüzdeki üç yıl içinde uyumluluk ve güvenlik programlarını iyileştirmek için 455 milyon dolar harcamasını talep etti. Boeing ayrıca bu iyileştirmeleri denetlemek için üç yıl boyunca bağımsız bir gözlemci tutmakla yükümlü olacak. 

Suçunu kabul etmek Boeing için ticari zorluklar yaratıyor. Ağır suçlardan hüküm giymiş şirketlerin savunma sanayinde yüklenici olarak aldıkları işler askıya alınabilir veya yasaklanabilir. Boeing'in bu sonuçtan muafiyet talep etmesi bekleniyor. Şirket geçen yıl ABD Savunma Bakanlığı ile 22,8 milyar dolar değerinde sözleşmeler yaptı. Gazete bir kaynağa atıfla, Boeing ve ABD Savunma Bakanlığı’nın bu konuda görüşmelerde bulunduğunu bildirdi.

Ayrıca, Boeing Yönetim Kurulu, varılan anlaşma kapsamında mağdurların aileleriyle görüşmeyi kabul etti. 

Boeing, anlaşmaya varıldığını doğruladı ancak daha fazla yorum yapmayı reddetti. 

Ailelerin avukatı ise müvekkillerinin ABD Adalet Bakanlığı’nın Boeing ile yaptığı anlaşmaya itiraz edeceğinin sinyalini verdi. Avukat, Mahkeme'ye pazar gecesi yaptığı başvuruda "Aileler, Boeing ile yapılan anlaşmanın Boeing'e diğer cezai sanıkların asla alamayacağı tavizler verdiğini ve Boeing'i 346 kişinin ölümünden sorumlu tutmadığını iddia etmeyi amaçlıyor" dedi. 

Anlaşma, Boeing çalışanlarına veya yöneticilerine bireysel dokunulmazlık sağlamayacak veya şirketin Ocak 2024'te Alaska Airlines'da meydana gelen kapı kazası da dahil olmak üzere diğer olaylarla ilgili suçlamalarla karşı karşıya kalmasını engellemeyecek.

Geçtiğimiz ay Ameikan Senatosu'ndaki ifadesinde Boeing CEO'su Dave Calhoun, MAX kazalarından Boeing'in sorumlu olduğunu kabul etmişti.

Şubat 2009'da Türk Hava Yolları’nın Amsterdam'da Schiphol Havalimanı'na inerken çakılan uçağı Max'in önceki versiyonuydu

Şubat 2009'da Türk Hava Yolları’nın Amsterdam'ın Schiphol Havalimanı'na inerken çakılan ve pilotlar da dahil 9 kişinin ölümüne, 120 kişinin yaralanmasına neden olan Boeing 737-800 tipi uçağı, 737 Max uçağının bir önceki versiyonuydu.

The New York Times bir haberinde, 2009'daki kazadan elde edilen ve bir kısmı daha önce gizli tutulan delilleri inceleyerek THY kazası ile son kazalar arasında çarpıcı benzerlikleri ortaya koymuş ve Amerikalı ekibin daha sonra Max için önemli olduğu kanıtlanan bulguların tam olarak yayınlanmasına karşı direnç gösterdiğini belirtmişti.

Gazete aynı haberde, 2009 THY ve sonrasındaki Max kazalarında tek bir sensörün arızalanmasının sistemlerin yanlış ateşlemesine neden olduğunu ve bunun da felaketle sonuçlandığını yazmış ancak Boeing’in pilotlara arızaya tepki vermelerine yardımcı olabilecek bilgileri sağlamadığını bildirmişti.

Kaynaklar: WSJ – The New York Times