Avrupa'nın en büyük ekonomisi siyasi kargaşaya sürüklenirken mart ayında erken seçime gidilmesi öngörülüyor.

Şansölye Olaf Scholz'un beklenmedik bir şekilde maliye bakanını görevden almasıyla Avrupa'nın en büyük ekonomisi siyasi bir kargaşaya sürüklendi.

Christian Lindner, çarşamba akşamı üst düzey hükümet üyelerinin katıldığı bir toplantıda, aylardır süren ve yönetimin giderek artan oranda popülaritesini kaybetmesine yol açan sert çekişmelerin ardından üçlü koalisyondaki görevinden alındı.

Üç koalisyonda Lidner'in partisinin temel siyasi kanaatleri zaten baştan diğer 2 partiyle uyuşmuyordu.

Sosyal Demokratlar (SPD) ve Yeşiller, özünde güçlü bir devlete inanan ve sosyal politika ve iklim koruması için çok paraya ihtiyaç duyan sol görüşlü partilerdir.

Ekonomik olarak liberal Hür Demokratlar (FDP) ise tam tersi görüştedir: Sadece istisnai durumlarda müdahale eden ve mali kısıtlamalar uygulayan yalın bir devlet yönetimi olması görüşündedir.

FDP, seçim kampanyası sırasında bütçeyi dengeleme ve Almanya Anayasası’nda yer alan borç frenine uyma sözü vermişti.

Almanya’da daha önce hiçbir hükümet bu kadar büyük zorluklarla karşılaşmamıştı. COVID-19 salgını devam ederken Rusya Ukrayna'yı işgal etti, gaz ve petrol tedariklerinde sorun yaşandı ve Almanya bir enerji krizine sürüklendi. 

Hükümet içinden kişiler, ABD'de Donald Trump'ın seçim zaferinin Berlin’de Sosyal Demokratlar, Yeşiller ve FDP liderlerini birlikte durma ihtiyacını kabul etmeye zorlayacağını öne sürmüştü. Ancak Berlin'deki anlaşmazlık azalma belirtisi göstermedi.

Lindner'in görevden alınmasından birkaç saat sonra FDP, kabinedeki diğer bakanları çekerek, sıkıntılı üçlü koalisyonun sonunu getirdi.

Sıkıcı ve teknokrat olarak algılanması nedeniyle sık sık eleştirilen şansölye Scholz, televizyondan ulusa sesleniş konuşmasında, mart ayında erken seçimlerin önünü açacak bir güvenoyu için ocak ayında başvuru yapacağını söyledi.

Scholz, Lindner'e enerji maliyetlerini düşürme, yatırımları artırma ve Ukrayna'ya desteği sürdürme amaçlı bir plan sunduğunu söyledi.

Ancak Lindner'in bunu kabul etmeye "istekli olmadığını" kaydetti.

Başbakan Scholz: ABD seçimlerinin sonuçlarından sonra Almanya Silahlı Kuvvetleri’ne çok daha fazla yatırım yapmamız gerekiyor

"Durum ciddi. Avrupa'da savaş var, Orta Doğu'da gerginlikler artıyor. Aynı zamanda ekonomimiz durgunlaşıyor. Özellikle ABD seçimlerinin sonuçlarından sonra, savunmamıza ve Bundeswehr'e [Almanya Silahlı Kuvvetleri] çok daha fazla yatırım yapmamız gerekiyor." dedi.

Scholz, hayal kırıklığını gizlemek için pek çaba göstermedi; Lindner'i bencillikle suçladı, uzlaşmayı reddettiğini ve giderek artan güvensizlik ortamında "dar görüşlü, partizanca siyasi taktikler" kullandığını ileri sürdü.

Şansölye, Alman halkından özür dileyerek, ABD başkanlık seçimlerini doğrudan kastederek, "Özellikle belirsizliğin arttığı bu dönemde, sizi bu zor karardan kurtarmak isterdim" dedi.

45 yaşındaki Lindner, cuma günü hükümete gelecek yılki bütçe planlarını kökten yeniden çizmesi çağrısında bulunan 18 sayfalık tartışmalı bir ültimatom veren iş dünyası yanlısı FDP'nin lideridir.
Görevden alınmasının, mart ayında, planlanandan altı ay önce erken seçimlere yol açması muhtemel.

Scholz, ocak ortasında Almanya Federal Meclisi, Bundestag'da güven oylaması yapma niyetini duyurdu ve bunun sonucuna bağlı olarak seçimlerin mart ayında yapılabileceğini öne sürdü.

Scholz'un açıklamasının ardından öfkelenen Lindner, şansölyeyi "ülkemizin yeni bir ekonomik uyanışa ihtiyaç duyduğunu uzun süredir fark edememekle" ve "vatandaşların ekonomik endişelerini önemsizleştirmekle" suçladı.

FDP şu anda anketlerde yaklaşık %4 oy oranı ile parlamentoya girmek için gereken eşiğin altındadır. Yeni bir hükümette yer alabileceklerini söyleyen Lindner, "Bu ülke için sorumluluk almaya hazırız ve gelecek yıl başka bir hükümette de aynısını yapmak için mücadele edeceğiz" dedi.

FDP, koalisyon partileriyle karşılaştırıldığında anketlerde yüksek puan alan muhafazakâr CDU/CSU ittifakının geleneksel olarak hükümet ortağıdır.

Avrupa liderleri ABD ile olası bir ticaret savaşına karşı bir araya gelirken Almanya’daki belirsizlik endişe yarattı

Yeşiller Partisi'nden Ekonomi Bakanı Robert Habeck, Lindner'in görevden alınmasına olumlu bir bakış açısı getirmeye çalışarak, ABD seçimlerinin sonucundan "korkan ve endişelenen" insanları bunu "yeni bir ivmenin başlangıcı" olarak görmeye çağırdı.

Ifo Enstitüsü'nden önde gelen ekonomistlerden Clemens Fuest, haberi ihtiyatla karşıladı ve Almanya'nın "ekonomik olarak zor bir durumda" olduğu bir dönemde "şüphesiz mümkün olan en kısa sürede harekete geçebilecek yeni bir hükümete ihtiyacı var" dedi.

Trump'ın olası politikaları nedeniyle Ukrayna'nın en büyük ikinci destekçisi Almanya, Rusya-Ukrayna savaşından çok daha fazla pay almak zorunda kalabilir

Avrupa liderlerinin ABD ile olası bir ticaret savaşı da dahil olmak üzere zorluklar karşısında bir araya gelmeye çalıştığı bir dönemde, bu durumun Almanya'yı uzun süreli bir belirsizlik sürecine sokacağından endişeleniliyor. 

ABD'den sonra Ukrayna'nın en büyük ikinci destekçisi olan Almanya, Trump'ın Kiev'e desteği azaltma tehdidini gerçekleştirmesi durumunda savaştan çok daha fazla pay almak zorunda kalacağı kaygısıyla karşı karşıya...

Alman kamuoyu araştırma şirketlerinden Forsa'nın çarşamba günü yayınladığı bir ankete göre Almanların %82'si, hükümetin gelecek eylül ayında yapılması planlanan federal seçimlerden önce Almanya'nın ekonomik krizini çözeceğine inanmadığını belirtti.

Koalisyonunun dağılmasının ardından Almanya'da Sosyalist Sol Parti seçim kampanyasını başlattı.

Kaynaklar: DW – The Guardian