Dünya

Latin Amerika ortak para birimi ‘Sur’ için ilk adımı atıyor

Latin Amerika'nın ortak bir para birimine geçişi uzun yıllar alacak olsa da, bölgesel ticaretin artmasını ve ABD Doları’na olan bağımlılığı azaltmayı sağlayacak.

Brezilya ve Arjantin, Euro’dan sonra dünyanın en büyük ikinci ortak bir para birimi birliğini kurmak üzere hazırlık çalışmalarına başladıklarını bu hafta açıklayacak. 

Güney Amerika'nın en büyük iki ekonomisi Brezilya ve Arjantin, bu hafta Buenos Aires'teki bir zirvede detayları tartışacak ve diğer Latin Amerika ülkelerini de birliğe katılmaya davet edecek. 

Financial Times'a konuşan yetkililer, Brezilya'nın "Sur" (“Güney” anlamına geliyor) olarak adlandırdığı yeni bir para biriminin bölgesel ticareti nasıl artırabileceği ve ABD Doları’na olan bağımlılığı nasıl azaltabileceği konusu zirvenin ana odak noktasını oluşturacak. 

İlk başta Brezilya Reali ve Arjantin Pesosu ile paralel olarak çalışması planlanan Sur para birimi için alınan kararı değerlendiren Arjantin ekonomi bakanı Sergio Massa, “Mali konulardan ekonominin büyüklüğüne ve merkez bankalarının rolüne kadar her şeyi içeren ortak bir para birimi için gerekli parametreleri incelemeye başlama kararı” olarak nitelendirdi. Zirvenin, “Latin Amerika'nın kat etmesi gereken uzun bir yolun ilk adımı” olduğunu kaydetti ve iki ülkenin Latin Amerika’daki diğer ülkeleri ortak para birimine geçmeye davet ettiğini belirtti.

Latin Amerika'nın tamamını kapsayan bir para birliğinin küresel GSYİH'nın yaklaşık yüzde 5'ini temsil edeceği tahmin ediliyor. Dünyanın en büyük para birimi birliği olan Euro, Dolar cinsinden ölçüldüğünde küresel GSYİH'nın yaklaşık yüzde 14'ünü kapsıyor. Diğer para birimi birlikleri arasında bazı Afrika ülkeleri tarafından kullanılan ve Euro’ya sabitlenmiş CFA Frangı ve Doğu Karayip Dolar’ı bulunuyor. Ancak bunlar küresel ekonomik çıktının çok daha küçük bir dilimini kapsıyor. 
Arjantin ekonomi bakanı projenin meyve vermesi uzun yıllar alacağını, Avrupa'nın Euro'yu yaratmasının 35 yıl sürdüğünü hatırlattı. 

Brezilya Devlet Başkanı Luiz Inácio Lula da Silva'nın, 1 Ocak'ta iktidara gelmesinden bu yana ilk yurtdışı gezisi için pazar günü gittiği Arjantin’de konuyla ilgili resmi bir açıklama yapılması bekleniyor. İki ülke de sol liderlerin iktidara gelmesi nedeniyle ortak para birimine geçişe daha büyük bir siyasi destek olduğu kaydediliyor. 

Brezilya ile Arjantin arasındaki ticaret geçen yılın ilk 11 ayında 2021'in aynı dönemine göre yaklaşık yüzde 21 artışla 26,4 milyar Dolar’a ulaştı. Yeni bir ortak para biriminin yaratılması, merkez bankasının harcamaları finanse etmek için para basmasıyla yıllık enflasyonun yüzde 100'e yaklaştığı Arjantin için çok daha caziptir.

Latin Amerika'nın en büyük ekonomisi Brezilya’nın sürekli istikrarsız komşusu Arjantin’le ortak bir para birimine geçiş konusunda endişeleri olması da muhtemeldir. 
Arjantin, 2020 temerrüdünden bu yana uluslararası borç piyasalarından borç almakta sorun yaşıyor ve 2018 kurtarma paketinden IMF'ye (Uluslararası Para Birimi) halen 40 milyar Dolar’dan fazla borcu var. 

Brezilya Devlet Başkanı Lula, 33 ülkeden oluşan Latin Amerika ve Karayip Devletleri Topluluğu'nun (CELAC) zirvesi için salı gününe dek Arjantin'de kalacak.

Yetkililer, Kolombiya Devlet Başkanı Gustavo Petro'nun, Şili'den Gabriel Boriç ve Venezuela'dan Nicolás Maduro ve Küba lideri Miguel Díaz-Canel’in de zirveye katılacağını tahmin ediyor. Meksika Devlet Başkanı Andrés Manuel López Obrador’un genellikle denizaşırı seyahatlerden kaçındığı için zirveye katılımı beklenmiyor. 

Arjantin Dışişleri Bakanı Santiago Cafiero, zirvenin daha fazla bölgesel entegrasyon, demokrasinin savunulması ve iklim değişikliğine karşı mücadele konusunda da taahhütlerde bulunacağını söyledi. 

Buenos Aires'teki Celag bölgesel siyasi düşünce kuruluşunu yöneten İspanyol ekonomist Alfredo Serrano ise "Parasal ve döviz mekanizmaları çok önemli. Bugün Latin Amerika'da, güçlü ekonomileri göz önüne alındığında, Dolar’a bağımlılığın yerini alacak araçlar bulma olanakları var. Bu ileriye doğru atılmış çok önemli bir adım olacak" dedi. 

Siyaset bilimci ve eski Bolivya hükümet bakanı Manuel Canelas, Latin Amerika ve Karayip hükümetlerinin ABD veya Kanada olmadan politikayı koordine etmelerine yardımcı olmak için 2010 yılında kurulan CELAC'ın, son on yılda diğerlerinin aksine hayatta kalan tek pan-bölgesel entegrasyon organı olduğunu vurguladı.
Kaynak: Financial Times

:
share
Siteyi Telegram'da Paylaşın
Siteyi WhatsApp'ta Paylaşın
Siteyi Twitter'da Paylaşın
Siteyi Facebook'ta Paylaşın